Motywacja to stan gotowości do podjęcia określonego działania. Przy wysokiej motywacji nie odczuwamy tak bardzo wysiłku, a osiągnięcie założonego celu przychodzi zdecydowanie łatwiej.
Dużo mówi się o motywacji w kontekście jej roli w procesie odchudzania. Wiele razy słyszałam od moich klientek, że największa trudność wiąże się z utrzymaniem motywacji. Mają ogromną wiedzę na temat odżywiania, w końcu odchudzały się już wielokrotnie lub całe życie są na diecie, a jednak wiedza nie przekłada się na działanie. W tym tekście oraz w kilku kolejnych rozłożę motywację na części pierwsze. Przedstawię Wam kwestie teoretyczne oraz sposoby na zmotywowanie się.
Rodzaje motywacji
Ze względu na źródło bodźca stymulującego do działania, wyróżnia się motywację wewnętrzną i zewnętrzną. U osób odchudzających się można spotkać obydwa rodzaje motywacji.Wewnętrzna motywacja wiąże się ze świadomą i samodzielną decyzją, wynikającą z indywidualnych celów. Motywacja zewnętrzna, bardziej powszechna, powstaje na skutek wpływu innych osób, np. rodziny, lekarza, znajomych. Każda motywacja jest dobra, jednak źródło motywacji wpływa na efektywność działań. Co to oznacza? Z reguły robienie czegoś dla kogoś innego bywa nietrwałe. Jeśli uda się motywację uwewnętrznić i uznaje się zmianę nawyków żywieniowych jako robienie czegoś dla siebie, a nie dla innych, to zdecydowanie wzrasta szansa na wytrwanie i czerpanie przyjemności z procesu.
Ze względu na cel można rozróżnić motywację pozytywną (dążenie „do”) i na negatywną (wynikającą z obawy). Motywacja negatywna do odchudzania wiąże się z chęcią uniknięcia chorób: cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego. Okazuje się, że osoby, które osiągnęły sukces częściej motywują proces odchudzania motywami zdrowotnymi niż chęcią odzyskania atrakcyjności fizycznej. Takie mam też doświadczenia w swojej pracy – zauważyłam, że osoby chcące poprawić stan swojego zdrowia, borykające się z różnymi dolegliwościami, są mocno zmotywowane.
Co składa się na motywację?
Aby uzyskać prawdziwą motywację, dobrze wiedzieć co się na nią składa. Na motywację do działania i robienie czegoś z pasją składają się dwa aspekty:
- Posiadanie ważnych osobistych powodów, aby to zrobić.
- Wiara, że osiągnięcie celu jest możliwe.
Wyobraźmy sobie osobę, która chciałaby biegać w maratonach. Może wymienić mnóstwo ważnych dla niej powodów. Co to może być? Np. zrzucenie kilogramów, poprawa zdrowia, wyrzeźbienie sylwetki, zwiększenie energii do codziennych czynności. Ale – jeśli nie wierzy, że potrafi to zrobić i zacząć regularnie ćwiczyć, to niestety nie ma szans na powodzenie. Nawet z najlepszymi powodami na świecie nie przystąpi do działania.
A teraz wyobraźmy sobie inną sytuację, a w zasadzie osobę. Wie ona, że potrafi posprzątać w swojej szafie z ubraniami, ba! Zrobiła to już kilka razy 🙂 Ale nie widzi powodów do zmiany, zawsze jej porządki po dwóch dniach kończą się powrotem do stanu sprzed sprzątania. Nie potrafi wymienić żadnych argumentów, żeby poświęcać swój czas. Czyli tu mamy sytuację odwrotną – jest wiara, ale nie ma żadnych argumentów. To działanie też nie “ruszy”.
Zatem, aby odnieść sukces musisz mieć zarówno dobre powody, jak i wierzyć, że potrafisz to zrobić. Jeśli chcesz schudnąć czy zacząć ćwiczyć, konieczne są silne argumenty za, ale i również przeświadczenie, że poradzisz sobie.
Osoba zmotywowana vs osoba niezmotywowana
Co odróżnia osobę zmotywowaną od niezmotywowanej?
Osoba zmotywowana:
- zna swoje własne osobiste powody
- chce zrobić coś dla siebie
- jest gotowa podjąć długotrwały wysiłek
- zdaje sobie sprawę, że napotka trudności
- zna minusy tego, co chce zrobić i mimo to chce dokonać zmiany
- wie dlaczego tego chce
- jest gotowa na doświadczenie nieprzyjemnych uczuć, aby osiągnąć cele
Osoba niezbyt zmotywowana:
- nie ma dobrych powodów do zmiany
- robi coś, bo chciał tego, ktoś inny: rodzina, lekarz
- liczy, że ktoś się pojawi i rozwiąże problem ze nią
- chce się tylko zastosować do zaleceń (np. do jadłospisu), a jeśli coś pójdzie nie tak, zrzuca winę na zalecenia
- oczekuje, że wszystko pójdzie gładko i bez żadnych trudności
- robi coś powierzchownie i nie angażuje serca
Motywacja do odchudzania – jak się motywować do zmiany nawyków żywieniowych?
Łatwo podejmować decyzję o zmianie nawyków żywieniowych z pełnym brzuchem – “od jutra zaczynam zdrowo się odżywiać”, “jeszcze dokończę tę paczkę ciastek i kończę ze słodyczami”. Wiele osób podejmuje decyzję o zmianie dość lekkomyślnie i pod wpływem chwili. Przedstawię Wam kilka prostych zadań, które możecie wykonać, aby zmotywować się do działania. I co najważniejsze – pozostać konsekwentnym i wytrwałym.
Zapraszam w środę do lektury kolejnego posta 🙂