Wielu z nas je przy okazji innych czynności: oglądania telewizji, przeglądania Internetu, czytania gazety. Czynność jedzenia polega bardziej na połykaniu pożywienia, co w efekcie prowadzi do tego, że nie zauważamy jego smaku. Jedząc w ten sposób istnieje duże prawdopodobieństwo, że jesteśmy najedzeni, a wciąż głodni. Żołądek jest zaspokojony, a umysł zachęca, aby jeść dalej, bo w sumie nie uczestniczył w procesie jedzenia. Chyba każdemu z nas zdarzyło się kręcić po kuchni w poszukiwaniu czegoś jeszcze do przekąszenia, mimo pełnego żołądka. Dlatego w dzisiejszym wpisie w roli głównej uważne jedzenie.
Doskonałe wyczucie mają dzieci, one potrafią przerwać jedzenie gdy nie są głodne. Instynktownie wybierają to, co najbardziej im służy. W miarę dorastania intuicja zostaje “zagłuszona”. Być może karmienie odbywa się tylko, jeśli dziecko ma odwróconą uwagę, np. przy oglądaniu bajki. A może jedzenie zaczyna służyć innym celom, jak uspokojenie, pocieszenie, nagroda, kara. Z jednej strony jedzenie jest niezbędne do naszego funkcjonowania, stanowi paliwo do działania oraz odżywia organizm. Z drugiej strony niezwykle często jest powiązane ze stresem, poczuciem winy, wstydem, smutkiem, tęsknotą.
Czym jest uważność?
Uważność to skupienie uwagi i świadomość tego, co dzieje się zarówno w nas, jak i wokół nas. Bez oceniania i krytykowania. Uważne jedzenie wiąże się z celebracją posiłku i wykorzystaniem wszystkich zmysłów. Widzimy kolory jedzenia, czujemy jego smak, zapach i fakturę oraz słyszymy jaki dźwięk wydaje znajdując się w ustach. Uważne jedzenie to też obserwacja doznań z własnego ciała, uczucia głodu i sytości.
Uważne jedzenie – korzyści
Smakowitość jedzenia wynika częściowo z przeżuwania, dlatego lubimy dania o różnej teksturze: chrupkie, soczyste czy ciągnące się. Główna wada szybkiego jedzenia to brak odczuwania pełnego smaku potraw, brak uczestniczenia w pełni w procesie jedzenia, a przez to chęć zjedzenia więcej.
Proces trawienny zaczyna się już w jamie ustnej, ślina zawiera enzym trawienny. Jeśli dokładnie przeżujemy pokarm, dzieląc go na drobne kawałki i mieszając ze śliną, wyświadczymy przysługę naszemu układowi pokarmowemu.
Dodatkowo gdy jemy powoli, sygnał uczucia sytości dotrze do naszego mózgu we wcześniejszym etapie posiłku. Zdaniem naukowców, potrzeba około 15 minut, aby do mózgu dotarła informacja o sytości. Dzięki temu możemy zjeść mniej i pozostać najedzonym.
O korzyściach z uważnego i wolnego jedzenia mówiono już dawno. Na początku XX wieku Horace Fletcher schudł ponad 20 kilogramów. Twierdził, że spadek masy ciała zawdzięczał przeżuwaniu co najmniej 32 razy, a nawet 100 razy jednego kęsa, jedzeniem tylko wtedy, gdy był głodny i kończeniem posiłku w momencie uczucia sytości. Jego metoda w tamtych czasach szybko zyskała na popularności.
Jak jeść uważnie?
Jak widzicie, uważne jedzenie przynosi wiele korzyści. A teraz przejdźmy do praktyki. Przedstawiam kilka metod, które mogą być pomocne:
- Najpierw przygotowanie: na czas posiłku wyłącz komputer czy telewizor, albo przejdź do innego pomieszczenia. Pozostaw z dala od siebie telefon.
- Przygotuj sobie miejsce, jak np. nakryty stół.
- Zanim zjesz przyjrzyj się potrawie, jakie ma kolory, kształty, jak załamuje się na niej światło, jak ułożona jest na talerzu.
- Powąchaj potrawę, zwróć uwagę jakie zapachy poszczególnych składników składają się na cały aromat.
- Możesz zastanowić się nad pochodzeniem poszczególnych składników, skąd przyjechały, ile osób uczestniczyło w dotarciu ich na Twój talerz.
- Gdy weźmiesz pierwszy kęs zjedz go tak, jak prawdziwy smakosz, koneser smakujący wino czy juror MasterCheffa. Poobracaj kęs w ustach, poczuj całą paletę smaków oraz jego konsystencję w ustach.
- Przeżuwaj. Nie musi to być od razu 30 razy. Jeśli dotychczas jadłeś bardzo szybko, możesz zacząć od przeżucia kęsa 10 razy. W tym czasie obserwuj, jak zmienia się smak i konsystencja jedzenia.
- Aby spowolnić jedzenie, możesz między kolejnymi kęsami odkładać sztućce na stół. Sięgnij po sztućce, dopiero po przeżuciu i połknięciu kęsa.
- Spróbuj trzymać łyżkę czy widelec w niedominującej ręce. Jeśli jesteś praworęczny, zobacz jak będziesz jadł lewą ręką.
- Aby spowolnić jedzenie, możesz zjeść przy użyciu pałeczek. Ale tylko wtedy, gdy nie masz wprawy w ich używaniu.
Spróbuj zjeść tak chociaż jeden raz i po prostu sprawdź, czy odczuwasz różnicę. Wszystkie osoby, które zachęcone zaczynają jeść uważnie obserwują, że mniejsza porcja wystarczy, aby być nasyconym. Czują też na nowo smak potrawy.
Ważne:
O uważności nie wystarczy jedynie przeczytać. Aby dostrzec korzyści płynące z uważnego jedzenia trzeba… zacząć to robić i doświadczać 🙂