Psychodietetyka, psychologia odżywiania, psychologia jedzenia, psychologia zachowań jedzeniowych. Nazw można wymienić kilka, jednak po pewnym czasie działania mojej strony chciałam poświęcić kilka zdań na temat tego czym jest i czym zajmuje się ta stosunkowo nowa dziedzina nauki.
Sama “jestem w temacie” już od ładnych paru lat, jednak wciąż spotykam się z tym, że nie każdy wie o co dokładnie chodzi z tą psychodietetyką. Z racji słowa “psycho” zdarza się, że psychologia odżywiania jest kojarzona wyłącznie z zaburzeniami odżywiania. Równie często psychodietetyka łączona jest z odchudzaniem się i byciem na diecie. Temat jednak jest znacznie szerszy i głębszy.
Każdy z nas jest na jakiejś diecie, mniej lub bardziej zdrowej
Często od osób odchudzających się słyszy się, że czekają tylko na koniec diety aby zacząć “normalnie” jeść. W takim wypadku nie jest trudno o powrót do poprzedniej masy ciała. I tutaj pojawia się błędne koło, efekt jo-jo przeplatany czasem restrykcji żywieniowych. Każdy z nas zna osobę, która schudła, jednak nie udało jej się utrzymać wypracowanego efektu. Być może osoby czytające ten post doświadczyły tego na własnej skórze. Okazuje się, że nie są to odosobnione przypadki. Badania pokazują, że nawet przy profesjonalnie prowadzonej kuracji odchudzającej duża część osób wycofuje się z niej, a z kolei większość osób, które osiągnęły cel tyje ponownie. Potwierdzają to m.in. badania Amerykańskiego Instytutu Zdrowia, gdzie okazało się, że 90-95% osób w ciągu roku odzyskuje część kilogramów, a w całość w ciągu pięciu lat. Nie jest to dobra wiadomość, nie tylko ze względu na wagę ciała. Powrót do wagi wyjściowej często niesie kolejne skutki, jak bezradność, obniżenie samooceny, obniżenie poczucia własnej skuteczności, depresję.
Dużo łatwiej jest zrzucić na źle dobraną dietę, niż przyznać się przed sobą, że emocje, nuda, stresy wpływają na jedzenie. Zdrowe odżywianie to nie są tabelki, obsesyjne liczenie kalorii i ważenie kawałka warzywa. Oczywiście, bardzo ważna jest wiedza z zakresu żywienia, to na co zwracać uwagę dokonując codziennych wyborów żywieniowych. Bez takich podstaw ani rusz. Jednak równie ważne jest słuchanie sygnałów z własnego ciała i wybieranie takiego jedzenia, które mi służy. Ciało daje znać czasami od razu przez dolegliwości trawienne, ospałość, problem z koncentracją,ociężałość, pogorszenie kondycji skóry, włosów.
Czym zajmuje się psychodietetyk?
Być może część z Was spotkała się z jakże prawdziwym stwierdzeniem “Jeśli chcesz przytyć zacznij się odchudzać.” Dopóki nie pozna się przyczyny, dlaczego ktoś utracił kontrolę nad jedzeniem, to pracuje się jedynie na skutku, jakim jest masa ciała. Psychologia odżywiania zajmuje się motywacją do zmiany, asertywnością, obrazem własnego ciała, przekonaniami i samooceną. Jest tu również obszar do pracy nad radzeniem sobie ze stresem, nad związkiem między emocjami a jedzeniem. Psychodietetyka to również bardzo ciekawy obszar dla osób, które mają prawidłową masę ciała, ale są z niej niezadowolone, nie akceptują swojego wyglądu.
Podsumowując, psychologia odżywiania porusza wiele ważnych obszarów wokół odżywiania. Oczywiście, znajdą się osoby, które otrzymają ścisły jadłospis, będą się go trzymały, a na tej podstawie zbudują zdrowe nawyki. Sama jednak poznałam wiele osób, które mają za sobą mnóstwo prób, odchudzają się przez całe życie i mówią o kłopotach z motywacją, samooceną. W tym przypadku skuteczne może być właśnie wsparcie psychodietetyka/coacha żywienia.